Dikkatinizi geçen hafta da bu konuya çekmiştim. Bunca IŞİD operasyonu, hepimizin kafasında artık eylem gücü olmadığını düşündüğümüz bir örgütle ilgili soru işaretleri oluşturdu. Hem de tam travmalarımıza seslenircesine, yılbaşı üstü.

Çalışma konusu IŞİD olan ve bölgede bulunan uzmanlara sorular sordum. İşte yanıtları...

SORU 1: Son günlerde artan IŞİD operasyonları bize örgütün yeniden çıkışta olduğunu mu söylüyor?

Suriye’de IŞİD, Ekim ayının sonlarından itibaren önceki aylara göre daha aktif hale gelmeye başladı. Kasım sonunda eylem sayısında artış oldu. Aralık ayıyla birlikte özellikle Halep ve İdlib’te üst üste saldırılar gerçekleştirdi. Palmira bölgesinde ABD askerlerine yönelik saldırısı ise bir dönüm noktası oldu. Örgüt o günden itibaren Suriye’de tekrar gündemin üst sıralarına oturdu. Bu nedenle evet, örgüt önceki döneme göre bir çıkışta ama büyük bir tırmanma olduğunu söylemek zor. Şimdilik sınırlı bir çıkış diyebiliriz.

SORU 2: IŞİD’in eylem gücü ne durumda?

2018 öncesiyle karşılaştırılamayacak kadar zayıf bir eylem kapasitesi var. Örgüt çok dağınık bir görüntü çiziyor. Genellikle küçük çaplı eylemler yapabilecek kapasitede olduğunu söyleyebiliriz. Ancak kritik noktalarda bombalı eylem yapabilecek teknik kapasite, tecrübe ve malzemeye sahip olduğunun altı çizilmeli.

SORU 3: Bugünkü Humus saldırısı IŞİD’in eylem biçimi mi?

Bugünkü saldırı IŞİD’in eylem biçimiyle paralellik gösteriyor. Ancak eylemi başka bir örgüt üstlendi. Mayıs ayındaki kilise saldırısını üstlenen örgüt bu sefer de bir camiye yapılan saldırıyı üstlendi. Eylem açıkça provokasyon kokuyor. Bölgenin karışık bir demografik yapısı bulunması, saldırı sonrası ortaya çıkabilecek tepkilerle birlikte düşünüldüğünde bu terör eylemi sadece o an hedef alınan yer açısından değerlendirilmemeli. Büyük bir olasılıkla Suriye içinde IŞİD görüntüsü altında ülkede karışıklık yaratmak isteyen gruplar var. Saldırı sonrası Humus ve Lazkiye arasındaki bölgelerde yaşanabilecek protesto ve eylemler dikkatle izlenmeli.

SORU 4: Uluslararası gücün YPG’ye meşruiyet kazandırma çabası olarak okunabilir mi bu kadar IŞİD konuşmamız?

IŞİD’in yükseliş süreci SDG ile Şam hükümeti arasında yaşanan süreçten bağımsız değerlendirilemez. Şam’ın SDG üzerindeki baskısı arttıkça ve SDG’nin taleplerini kabul etmemesiyle IŞİD’in saldırılarını artırmasının aynı zamanda gerçekleşmesini tesadüf olarak adlandırmak doğru değil. SDG kontrolündeki bölgelerden gelen IŞİD militanlarının Suriye’nin diğer bölgelerinde aktif hale gelmesi son dönemdeki artışın önemli nedenlerinden birisi. Fakat elbette her şeyi buna bağlamak doğru olmaz.

Uluslararası Radikalizm Gözlemevi Türkiye Başkanı Prof. Dr. Hilmi Demir de çok önemli bir konunun altını çiziyor,

“Bireysel radikalleşme ve 18 yaş altı genç radikalleşme IŞID için daha dikkat çekici hale geldi. IŞID artık el Kaideleşiyor, yalnız aktör saldırıları daha önemli oldu. “

Yani IŞİD’de herkes kendi eyleminin talimatını veriyor.

Korkutucu değil mi?