2024-2025 Eğitim Öğretim Yılı, 9 Eylül 2024 Pazartesi günü Milli Eğitim Bakanlığı tarafından hazırlanan “Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli” kapsamında başlıyor.

Bu yeni müfredat, okul öncesi, ilkokul 1. sınıf, ortaokul 5. sınıf ve lise 9. sınıf seviyelerinde kademeli olarak uygulanacak.

Ancak, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından açıklanan “Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli”, daha eğitim yılı başlamadan birçok eğitimci tarafından eleştiri yağmuruna tutuldu.

Müfredatın, bilimsel yaklaşım eksikliği, değerler eğitimine aşırı odaklanması, uygulamalı eğitimin ve güncel becerilerin yetersizliği, ayrıca toplumsal dinamiklere uyum eksikliği gibi sorunlar içerdiği söylendi. Eğitimciler, müfredatın çağdaş eğitim ihtiyaçlarına ve küresel standartlara yeterince uyum sağlayamadığını iddia ettiler.

Neyin nasıl olduğunu bu yıl hep birlikte göreceğiz.

★★★

Zaten sorun yalnızca müfredatta da değil. Devlet okullarının durumu da ortada. Eğitime ayrılan bütçesinin yetersizliğinden dolayı oluşan fiziki altyapı ve donanım eksiklikleri, kalabalık sınıflar, ikili öğretim en iyi devlet okullarını bile özel okullarla yarışamayacak hale getirdi.

Veliler ise her zamanki gibi kendi ihtiyaçlarını ve isteklerini ikinci plana atarak, çocuklarının en iyi eğitim fırsatlarına sahip olması için ellerinden gelenin fazlasını yapmaya çalışıyorlar. Eğitim masrafları, okul servisi, yemek ücreti, kitaplar ve kırtasiye giderleri gibi harcamalar bu yıl gerçekten can yakıyor.

Özel okulların yaptığı zamlar, gelir düzeyi yüksek aileleri bile zorlar hale geldi. Öğretmenler, yeterli ücret alamadıklarından şikayetçi. Özel okullar ise yaptıkları artışların maliyetlerini karşılamada yetersiz kalmasından yakınmakta. Durum öyle karışık ki, sonuçtan ne aileler ne eğitimciler ne de zammı yapan okullar memnun. Maalesef durum son derece endişe verici.

★★★

2024-2025 yılı için belirlenen anaokulu ücretleri 70.000 TL - 400.000 TL, ilkokul ücretleri 300.000 TL - 500.000 TL arasında değişiyor. Liselerde ise ücretler 300.000 TL’den başlayıp 1.050.000 TL’ye kadar çıkabiliyor. Örneğin, İstanbul’daki Koç Özel Lisesi, 2024-2025 yılı için yaklaşık 1.050.000 TL talep ediyor ve bu fiyatlara yemek, servis gibi ek hizmetler genellikle dahil değil.

★★★

Eğitim, geçmişten günümüze kadar birçok düşünür ve toplum tarafından ele alınmış, toplumun ilerlemesi ve bireylerin sağlıklı kararlar vermesi için hayati önem taşıyan bir konu.

M.Ö. 5’inci yüzyılda Atina’da yaşayan ünlü düşünür Socrates, “Devlet” adlı eserinde toplumun yöneticilerini seçme süreci hakkında önemli bir tartışma sunar. Sokrates toplumu bir gemiye benzeterek “Eğer deniz yoluyla bir yolculuk yapmak isteseydin geminin kontrolünün kimin elinde olacağına nasıl karar verilmesini isterdin? Rastgele herhangi bir grup tarafından mı? yoksa deniz seyahatleri konusunda deneyimli, bilgili ve eğitimli insanlar tarafından mı?” Arkadaşının “Elbette ikincisi!” der.

Bunun üzerine ünlü düşünür “Peki bu durumda nasıl olur da bir ülkedeki rastgele bir grubunun, bu ülkeyi kimin yöneteceğine karar verebilecek durumda olduğunu düşünebiliriz?” diyerek demokrasiyi eleştirir.

Sokrates’in burada kastettiği, bir ülkeyi yönetecek kişi için deneyim, bilgi ve eğitimin önemli olduğu kadar o kişiyi seçenlerin de bilgi ve eğitim seviyelerinin önemli olduğudur. Oysa demokratik rejimler, bir ülkeyi kimin yöneteceğine dair doğru kararı verebilecek kapasitede olmayan, eğitimsiz insanlara da ülkeyi yönetecek kişileri seçme hakkı verir.

Geçtiğimiz yıllarda benzer bir eleştiriyi Aysun Kayacı “Dağdaki çobanla benim oyum nasıl bir olur?” diyerek yapmıştı.

★★★

Bugün RTÜK’ün (Radyo Televizyon Üst Kurulu) son derece rahatsız olduğu ve ciddi düzenlemelerle sansür uygulayıp yayınlanmalarını engellemeye çalıştığı sokak röportajlarında Sokrates’in ne kadar haklı olduğunu görüyoruz. Sonuçlarını da bizzat yaşamaktayız zaten.

Kendi tarihini bilmeyen, coğrafyadan habersiz, okumayan, okuduğunu anlamayan ve sebep-sonuç ilişkisi kuramayan insanların röportajlarında, durumun ne kadar vahim olduğunu açıkça görüyoruz.

Sözün kısası, eğitim Türkiye’nin en önemli ve ivedilikle çözmek zorunda olduğu problemidir. 2024-2025 Eğitim Öğretim Yılı herkese hayırlı olsun.