Son on yılda konut ve kira fiyatlarında yaşanan sert yükseliş, Türkiye’yi dünya genelinde yatırım açısından öne çıkardı. Özellikle son üç yıldaki geometrik artışlarla birlikte, Türkiye ile OECD ülkeleri arasında büyük bir uçurum oluştu.
KONUT FİYATLARI 10 YILDA 20 KATINA ÇIKTI
Dünya Gazetesi yazarı Nakir Bakır'ın köşesinde aktardığı OECD’nin Housing Prices (Konut Fiyatları) araştırmasına göre, Türkiye’de konut fiyatları 2015’te 100 birim kabul edildiğinde, 2025’in ilk çeyreğinde bu değer 2.075,7’ye yükseldi. Bu da konut fiyatlarının nominal bazda yüzde 1.975,7 oranında (yaklaşık 20 kat) arttığını ortaya koydu.
Örneğin, 2015’te 500 bin TL olan bir konutun değeri 2025’te ortalama 10,4 milyon TL’ye, 1 milyon TL’lik üst segment bir konutun ise 20,8 milyon 757 bin TL’ye çıktığı belirtildi.
OECD İLE FARK AÇILDI, EN YAKIN RAKİBİNE 12 KAT FARK
Aynı dönemde OECD ortalamasında konut fiyat artışı yalnızca yüzde 90,2 seviyesinde kaldı. Türkiye’yi bu alanda izleyen ikinci ülke İzlanda olurken, oradaki artış oranı yüzde 160,9 ile Türkiye’nin çok gerisinde kaldı. Türkiye, bu oranla en yakın rakibine dahi yaklaşık 12 kat fark attı.
İlk 10’da yer alan diğer ülkeler ve artış oranları şöyle sıralandı: Litvanya (%148,1), Estonya (%116,8), Meksika (%115,8), Letonya (%106,8), ABD (%101,8), İrlanda (%91,7), Kanada (%80,6) ve Yunanistan (%71,8).
REEL FİYAT ARTIŞINDA DA LİDERLİK TÜRKİYE’NİN
OECD’nin mevsimsel etkilerden arındırılmış ve tüketici harcamaları deflatörüne göre hazırlanan reel fiyat artışı verilerine göre de Türkiye ilk sırada yer aldı. 2015-2025 döneminde OECD ortalamasında reel konut fiyat artışı yüzde 33,4 olurken, Türkiye’de bu oran yüzde 78,4 olarak kaydedildi.
Türkiye’yi sırasıyla İzlanda (%75,1), Litvanya (%57), ABD (%56,2), Yunanistan (%46,8), Kanada (%44,6), İrlanda (%43), Letonya (%39,9), Estonya (%38,2) ve Meksika (%37,4) izledi. Brezilya, Güney Afrika, Endonezya ve Güney Kore gibi ülkelerde ise reel fiyatlar geriledi.
SON 3 YILDA GEOMETRİK YÜKSELİŞ
Türkiye’deki fiyat artışı, özellikle 2021’in ikinci yarısından itibaren dikkat çekici bir ivme kazandı. Pandemi sonrası yaşanan iç göç, sığınmacı hareketliliği ve 2023 Şubat depremlerinin neden olduğu kitlesel yer değişimleri, belirli bölgelerde fiyatları hızla yukarı taşıdı.
2015 ortalamasına göre, 2021 sonuna kadar olan altı yıllık süreçte konut fiyatları yüzde 193,3, kiralar ise yüzde 80,4 oranında artarken; 2022 başından 2025’in ilk çeyreğine kadar geçen 3 yıl 3 aylık dönemde konut fiyatlarında yüzde 608 (yaklaşık 6 kat) artış yaşandı. Bu artışta inşaat maliyetleri, ithal girdiler ve yatırım amaçlı konut talebi etkili oldu.
KİRADA 10 YILDA 13,5 KAT ARTIŞ
Konut kiraları da konut fiyatlarıyla paralel şekilde rekor seviyelere ulaştı. 2022 başından 2025’in ikinci çeyreği sonuna kadar geçen 3,5 yıllık süreçte kiralarda yüzde 705 (yaklaşık 7 kat) artış yaşandı.
OECD kira endeksine göre, Türkiye’de 2015’te 100 birim kabul edilen kira değeri, 2025’in ikinci çeyreğinde 1.452,3 birime yükseldi. Bu, yüzde 1.352,3 (13,5 kat) oranında artış anlamına geliyor. 2015’te 2.500 TL olan bir dairenin kirası 36.306 TL’ye, 5.000 TL olan bir daireninki ise 72.613 TL’ye çıktı.
OECD’DE EŞİ BENZERİ YOK
OECD ortalamasında kira artışı yalnızca yüzde 47,7 seviyesinde gerçekleşirken, Türkiye açık ara zirvede yer aldı. Türkiye’nin ardından gelen Macaristan’da artış yüzde 104,5 oldu. Litvanya (%82,1), Slovenya (%73,9), İzlanda (%73), Polonya (%72,7), İrlanda (%71,9), Estonya (%63,4), Romanya (%53,1) ve Kolombiya (%48,2) en fazla artış yaşayan diğer ülkeler olurken; Japonya’da kira artışı yüzde 0,1 ile sınırlı kaldı.
YÜZDE 25’LİK KİRA TAVANI ETKİSİZ KALDI
Haziran 2022 ile Temmuz 2024 arasında uygulamaya konulan yüzde 25’lik kira artış tavanı, mahkemelere taşınan emsal ve bedel tespit davalarıyla etkisini büyük ölçüde yitirdi. 2024 Haziran verilerine göre TÜFE’ye dayalı kira artış oranı yüzde 45,8 olarak gerçekleşti. Bu oran, aynı dönemdeki yıllık enflasyon olan yüzde 35,41’in 10 puan üzerinde seyretti.
GAYRİMENKULDE EN HIZLI YÜKSELİŞ TÜRKİYE’DE
Tüm bu veriler, Türkiye’nin hem nominal hem de reel bazda gayrimenkul fiyatlarında OECD ülkeleri içinde zirvede olduğunu gösteriyor. Türkiye, konut ve kira fiyatlarındaki yüksek getirisiyle, dünya genelinde en hızlı değer kazanan gayrimenkul piyasasına sahip ülke konumuna geldi. Bu durum, konutu hâlâ en kârlı yatırım araçlarından biri haline getiriyor.