Zengin petrol yataklarının güneyde olduğu Sudan’ın petrolünü ABD ve İngiltere çıkarmaktaydı.
Daha fazlasını talep etmelerine rağmen Sudan izin vermemişti.
1983’e kadar böyle devam etti.
1983’te Sudan, çıkan petrolün adil dağıtılmadığını ifade edince petrol rezervlerinin % 75’nin yer aldığı ve Hristiyan nüfusun yaşadığı, güney Sudan’da kargaşa başladı.
Çatışmalar, 2005 yılında ateşkes ile sonuçlanmıştı.
2011 yılında ise Arap Baharının sonucu Sudan, referandum ile parçalandı.
Arap Baharı adı altında BOP’un kuzey Afrika ayağı başlamıştı hem de İhvan-ı Müslimin kılavuzluğunda gerçekleşiyordu.
Yetmedi Sudan’ın batısında yer alan Darfur bölgesinin de ayrılması için çok şiddetli çatışmalar organize edildi.
İç savaşın mimarı olan ABD’nin gözü, Darfur’daki zengin bakır ve demir yataklarındaydı.
Sudan’ın yarım asrı geçen süredir yaşadığı iç savaşın sorumlusu olarakÖmer El Beşir görülmektedir.
Oysaki Sudan’da iç savaş başladığında, El Beşir başta değildir!
1956’dan 1989’a kadar devam eden iç savaştan sonra Ömer El Beşir dönemi başlamıştır.
Buna rağmen El Beşir’in, ABD tarafından soykırımcı ilan edip ambargo uygulamasınınnedeni ise Sudan’ın yeraltı kaynaklarıdır.
ABD, Sudan’ın diz çöküp kendisinin şartlarını kabul edeceğini düşünmüş ancak Sudan bunun yerine petrolünü Çin ve Hindistan’a verince her zaman olduğu gibi diktatör, katil ilan etme yoluna gitmiştir.
Eğer sudan yeraltı kaynaklarını ABD’ye verseydi bugün El Beşir,demokrasi ve özgürlük kahramanıydı!
Ancak BOP’un başına İhvan-ı Müslimin getirildiğini göremeyen El Beşir, BOP eş başkanını da kendisi gibi siyasal İslamcı zannediyordu.
El Beşir Erdoğan’ın elini sıkarken kendisi gibi siyasal İslamcı olan Erbakan’ın devamının elini sıktığını zannediyordu.
2017’de Erdoğan Sudan’ı ziyaret ettiğinde, basında yer alan bir fotoğrafı hiç unutmuyorum.
El Beşir merhum Erbakan gibi başparmağını havaya kaldırırken Erdoğan ise İhvan hareketi olan dört parmağını havaya kaldırıyordu!
Güney Sudan’ın parçalanmasında rol oynayanİhvan grubu, El Beşir’den ayrılarak 1999’da Hasan Turabi önderliğinde parti kurmuştu.
Tarihten ders alsaydı o eli sıkar mıydı bilemiyorum…
Turabi, hem güneydeki hem de Darfur’daki ayrılıkçı yapılara desteklediği gibi El Beşir’in Uluslararası Ceza Mahkemesi’nde yargılanmasını da isteyen İhvan lideriydi.
El Beşir, Erdoğan’ın 2017’deki ziyaretindensonra 2019’da darbeyle görevden alındı.
İhvan, Sudan’da siyasal İslamcıları yıkmış, BOP’uegemen kılmıştı…
2019’dan beri başta olan İhvan yönetimi, El Beşir’in partisi ile ilişki kurmadığı gibi kendisiyle birlikte hareket edenlere de ilişki kurdurmadı.
Bugün Sudan’daki olaylara bakıldığında, bir tarafta BOP’un kılavuzu İhvan-ı Müslimin bir tarafta siyasal İslamcılar var.
Sudan halkının,özgür ve bağımsız yaşamasının tek yolu ise İhvan-ı Müslimin’in baştan gitmesidir.