EYT düzenlemesinin ardından milyonlarca çalışan, erken emeklilik için yeni adımları merakla takip ediyor. Sigorta başlangıcı 1999 ile 2008 yılları arasına denk gelen çalışanları ilgilendiren kademeli emeklilik sistemi yeniden gündeme taşındı.
CHP Karabük Milletvekili Cevdet Akay tarafından hazırlanan kademeli emeklilik teklifi, Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) sunuldu. Teklif, emeklilikte yaş ve prim gün şartlarının sigorta başlangıç tarihine göre kademeli olarak düzenlenmesini öngörüyor.
KADEMELİ EMEKLİLİK NEDİR?
Kademeli emeklilik sistemi, sigortalı çalışanların yaş ve prim şartlarını sigorta giriş tarihine göre kademeli biçimde tamamlamasını amaçlayan bir model olarak öne çıkıyor. Özellikle EYT kapsamı dışında kalan 1999 sonrası sigortalılar için planlanan düzenleme, yaş ve prim gün sayısında adil bir geçiş süreci sunuyor.
Yeni modelde örneğin;
-2000 yılında sigorta girişi olan bir kadın çalışan 43 yaşında ve 6.250 prim günüyle,
-2008 yılında sigorta girişi olan bir erkek ise 50 yaşında ve 6.850 prim günüyle emekli olabilecek.
BAKAN IŞIKHAN’DAN AÇIKLAMA
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, mevcut sistemde yaş ve prim şartlarında herhangi bir değişikliğin şu an için gündemde olmadığını belirtti. Ancak CHP’nin sunduğu teklif, “adil emeklilik” tartışmalarını yeniden alevlendirdi.
KİMLER ERKEN EMEKLİ OLABİLİYOR?
Türkiye’de erken emeklilik hakkı; sigorta başlangıç tarihi, prim gün sayısı ve yaş şartlarının yanı sıra özel durumlara göre belirleniyor.
Erken emeklilik hakkına sahip gruplar arasında:
-EYT’liler: 8 Eylül 1999 öncesi sigorta girişi olanlar yaş şartı olmadan emekli olabiliyor.
-Engelliler: En az %40 engellilik oranı bulunanlar, yaş beklemeden emeklilik hakkı elde edebiliyor.
-Malulen emekliler: %60 iş gücü kaybı bulunanlar, 10 yıl sigortalılık ve 1.800 prim günüyle emekli olabiliyor.
-Ağır işlerde çalışanlar: Maden işçileri, basın çalışanları, askeri personel gibi meslek gruplarına fiili hizmet süresi zammı uygulanıyor.
-Doğum ve askerlik borçlanması yapanlar: Kadınlar her çocuk için 2 yıl, erkekler askerlik süresi kadar borçlanma yaparak sigorta girişini geriye çekebiliyor.
NE ZAMAN YÜRÜRLÜĞE GİREBİLİR?
Henüz yasalaşmayan kademeli emeklilik düzenlemesinin, 2026 yılı sosyal güvenlik reformları kapsamında ele alınması bekleniyor. Çalışmalar tamamlandığında, 1999-2008 yılları arasında sigorta girişi olan çalışanlar, yaş ve prim şartlarını kademeli olarak tamamlayarak emekli olabilecek.
