Nisan ayı itibarıyla elektrik aboneleri için yeni bir uygulama hayata geçirildi. Elektrik tüketimiyle birlikte devletin sağladığı destek artık faturalarda açıkça yer alıyor. Abonelere hem kullandıkları elektrik miktarı hem de bu bedelin ne kadarının devlet tarafından karşılandığını bildiren SMS'ler gönderildi.

VATANDAŞLARA BİLGİLENDİRME MESAJLARI GÖNDERİLDİ

Gönderilen mesajlardan bir örnek şöyle:
"... nolu elektrik aboneliğinize ait 17-04-2025 son odeme tarihli ilgili donem tüketim bedeli 807.36 TL olup, 437.36 TL'lik devlet desteği sonrasında ödenmesi gereken fatura tutari 370.00 TL'dir."

Bu mesajla birlikte artık tüketiciler, faturasının ne kadarlık kısmının devlet desteğiyle ödendiğini doğrudan görebiliyor.

DEVLET DESTEĞİ NEDEN GÖSTERİLİYOR?

Konuya ilişkin açıklamalarda bulunan MÜSİAD Yönetim Kurulu Üyesi Altuğ Karataş, Türkiye’nin Avrupa’da elektriği en uygun fiyata sunan ikinci ülke olduğunu hatırlatarak şunları söyledi:
"Ödenen elektrik faturalarında Türkiye Avrupa’da elektrikte en ucuz ikinci ülke. Bunun bütçeye bir maliyeti var. Yeni sistemde faturada bin TL ödeniyorsa, 400 TL’si devlet tarafından karşılanmışsa bu doğrudan belirtilecek."

ELEKTRİK VE DOĞAL GAZ FATURALARININ BÜYÜK BİR KISMI DESTEKLİ

Vatandaşlar daha önce sadece resmi açıklamalardan destek olup olmadığını öğrenebiliyordu. Ancak Karataş, elektrik ve doğal gaz faturalarının neredeyse yarısının sübvansiyonlu olduğunu belirtiyor:
"Türkiye’de elektrik ve doğal gaz faturalarının yüzde 40-50'si sübvansiyonlu."

UYGULAMANIN AMACI ENERJİ VERİMLİLİĞİ

Konutlarda yıllık 5 bin kilovatsaate kadar tüketimlerde ve doğal gazın tamamında devlet desteği uygulanıyor. Bu uygulamanın altında yatan amaç ise enerji kullanım alışkanlıklarını değiştirmek olabilir. Karataş bu konuda şu değerlendirmeyi yapıyor:
"Biz uzmanlar elektrik ve doğal gaz ucuz olduğu zaman enerji verimliliği ile ilgili davranışın yeterli olmadığı kanatindeyiz. Ucuz olmayan bir şeyin tasarrufu yapılmıyor."
"Belki de bu çalışma yapılarak siz aslında bin TL’lik elektrik harcadınız, faturanıza 600 TL yansımış olması 600 TL elektrik harcadığınızı göstermiyor. Burada bir enerji tasarrufu veya davranış değişikliği aksiyonu alınabileceği, bununla ilgili bir farkındalık oluşabileceği düşünülmüş olabilir."

Karataş, vatandaşların Hazine üzerindeki yükü görmesinin farkındalık açısından faydalı olduğunu da ekledi:
"Enerji tasarrufu açısından vatandaşın Hazine’ye olan yükün ne derece olduğunu bilmesinin uygulama açısından faydalı olduğunu düşünüyorum. Aslıdan elektrik ve doğal gaz tüketimleri bu kadar ucuz değil."

DOĞAL GAZ FATURALARINA DA YANSIYACAK MI?

Elektrik dışında doğal gazda da benzer bir destek mekanizması uygulanıyor. Bireysel kullanıcılar için fatura tutarlarının yaklaşık yarısı devlet tarafından karşılanıyor. Ancak bu destek sanayi sektörünü kapsamıyor. Karataş’a göre, doğal gazda da faturalarda destek tutarının gösterilmesi faydalı olabilir:
"Elektrik haricinde doğal gazda da sübvansiyon yapılıyor. Bireysel vatandaşın faturasına yüzde 50 civarında devlet desteği veriliyor. Sanayicilerde böyle bir destek yok. Eğer doğal gaz fiyatları artarsa bu sanayicilere anında yansıtılıyor. Bence doğal gazda da bu yapılmalıdır."

FİYAT ARTIŞI BEKLENİYOR MU?

Elektrik fiyatlarıyla ilgili değerlendirme yapan Karataş, son gelişmelere göre kısa vadede zam beklemediğini söyledi. Ancak dağıtım bedellerinde yapılan artışın faturalara etkisi olduğunu belirtti:
"Elektrik fiyatlarıyla ilgili vatandaş faturanın altında ‘fiyat değişti mi, değişmedi mi?’ buna bakar. EPDK tarafından bir açıklama yapıldı. Aslında dağıtım firmalarının dağıtım bedelinde yüzde 34.5’lik bir artış sağlandı... Bu faturalarda yüzde 25 artışa tekabül etti. Ben elektrik faturalarına tekrar zam gelmesini beklemiyorum."

Doğal gaz fiyatlarının ise uluslararası piyasalardaki gelişmelere bağlı olduğunu belirten Karataş, petrol fiyatlarının düşüşe geçtiğini ancak bu etkinin gecikmeli olacağını söyledi:
"Doğal gazın makro ölçekte şöyle bir fiyat belirlemesi var. Petrol boru hatlarından aldığımız doğal gazın fiyatının formülasyonu için petrol fiyatlarına bağlılık da var. Petrol fiyatları son zamanlarda düşüyor. 85 dolardan 65 dolara kadar indi. Ama bunların yansıması öyle bir iki günde olmayacaktır. Uzun vadelidir."

ULUSLARARASI GELİŞMELER BELİRLEYİCİ OLACAK

Karataş, uluslararası politik gelişmelerin öngörüleri zorlaştırdığını vurguladı:
"Bir önceki gün ek vergi getiriliyor sonraki gün 90 gün erteleniyor. Böyle bir uluslararası politikanın süregeldiği esnada hiç kimse genel gaz ve petrol fiyatlarıyla ilgili bir öngörü yapamaz."

"Piyasalar birazcık suların durulması ve Trump’ın sakinleşmesini bekleyecektir. Trump sakinleşirse dünya da bir öngörü yapabilir. Trump bu şekilde devam ederse hiç kimse elektrik ve doğal gaz fiyatının ne kadar olacağı ile ilgili bir tahminde bulunamaz."

“HERKES HER ŞEYE HAZIRLIKLI OLMALI”

Sonuç olarak Karataş, kısa vadede olumsuz bir durum beklemediğini ama gelişmelerin dikkatle izlenmesi gerektiğini vurguladı:
"Ben kısa vadede elektrik fiyatında artış beklemiyorum. Doğal gazda fiyatı dünya üzerindeki gelişmeler etkileyecektir. Şu anda olumsuz bir durum görmüyorum. Trump sonrası döneme baktığımızda da herkes her şeye hazır olmalıdır."