Son birkaç günün özeti. Cumhurbaşkanı Erdoğan grup kürsüsünden “Fetih” suresini okudu. MHP Genel Başkanı Bahçeli, 82 Kerkük, 83 Musul derken hayalleri Kudüs’e doğru genişletti. Ama zafer naraları atıp haritayı genişleteceğiz diye gerdikleri o lastik, döndü şak diye kopup bizim suratımıza çarptı. 22 bin 104 TL olan asgari ücreti müjdelerken Erdoğan “Çalışanları enflasyona ezdirmeme sözümüze sadık kaldık” dese de bizim cephede işler pek de öyle değil. Ezile büzüle pestile dönmüş durumdayız. Asgari ücretli 2024’ü türev, integral Allah ne verdiyse denkleme sokup ince hesaplarla geçirmişti. Yeni yılda bir nebze rahat nefes alır mıyım diye bekliyordu. Yine olmadı. Payımıza yine hüsran, yine hayal kırıklığı düştü. Üstelik süreç baştan sona yine soru işaretleri, yine aklımızın ermedikleri ile dolu. Hani “Hiçbir şey olmasa bile kesin bir şey oldu” diyordu ya AKP’li Ali İhsan Yavuz. İşte tam da öyle oldu.
★★★
Asgari ücret tespit komisyonunun toplanması bile olay oldu. Toplantının ne zaman olacağını bir türlü öğrenemedik. Pazar günü Anadolu Ajansı kulis haber geçti. Toplantı salı ya da çarşamba denildi. Ama sonrasında kimse bir açıklama yapma gereği duymadı. Salı akşamüstü bir anda komisyonun birkaç saat sonra toplanacağı duyuruldu. Alelacele. Yakın tarihimizde bu kadar önemli bir toplantının böyle önceden duyurulmadan, apar topar organize edildiğine hiç tanıklık etmemiştik. Ne olduğunu kimse anlamadı. Nitekim sürecin normal olmadığını sendikaların tepkisiyle de gördük. Türk-İş kendilerine bir rakam iletilmediği için toplantıya katılmama kararı aldı. Acaba ertesi gün yapılacak AK Parti Grup Toplantısı’nda Cumhurbaşkanı Erdoğan bu rakamı artıracak o yüzden mi bu acele diye düşünüldü. Hatta Suriye’nin kuzeyine gece bir operasyon başlayabileceği yorumlarını yapanlar dahi oldu. Fakat teorilerin hiçbiri tutmadı. Bir akşam vakti asgari ücretin neden böyle aceleyle açıklandığını öğrenemedik.
★★★
Gelelim açıklamaların içeriğine. Bir önceki yazıda “yılın kelimesi” üzerinden konuşurken, Oxford Sözlüğü’nün 2016’da seçtiği post-truth (gerçek-ötesi) kavramından da bahsetmiştim size. Aradan geçen 8 yılda, hayatımızın en orta yerine oturdu bu kavram. Gerçeğin de algının da bükülmesi diye tanımlıyorum ben bunu. Büke büke yeni bir gerçeklik yaratıyor yönetenler. Yine aynısı oldu.
Vatan, bayrak, zafer, fetih derken Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan olayı bir adım öteye taşıdı. Asgari ücreti duyurmadan önce Hz. Muhammed’in öğüdünü okudu. “Peygamber Efendimizin ‘işçinin alın teri kurumadan hakkını verin’ öğüdü, medeniyetimizin de özünü yansıtan güçlü bir erdem ve adalet çağrısıdır” dedi. Bu yaklaşımı savunduklarını söyledi. Ama asgari ücretin daha alın teri kurumadan cepten uçtuğundan hiç bahsetmedi. Asgari ücret enflasyona ezdirilmeyecek diye yola çıkmıştık. İşi enflasyona bırakmayıp kendileri silindirle üzerinden geçtiler. Hayırlı olsun Türkiye...
Son algı bükücülere karşı buyurun veriler
Geride bıraktığımız günü “gerçek-ötesi” açıklamalarla asgari ücrete yapılan zam güzellemeleri ile geçirdik. Dolar karşılaştırması ile 2002’den bu yana maaşların nasıl arttığını anlatıp durdu iktidara yakın isimler. Ancak o kıyaslamayı yaparken aldığımız ürünlerin de fiyatlarının dolar bazında arttığına kimse girmedi. “Maaşları dolarla almıyoruz” malum. O yüzden gelin biz daha basit bir hesap yapalım. “Nas” denilerek dine dayalı ekonomi modeline geçilen 2019’dan günümüze açlık ve yoksulluk sınırları yüzde 923 arttı. Aynı sürede asgari ücrete yapılan zam ise yüzde 741’de kaldı. 22 bin 104 liralık yeni asgari ücretle zam oranı yüzde 994’e yükselmiş gibi görünüyor. Ancak daha aralıktaki açlık-yoksulluk rakamlarını duymadık. Büyük ihtimalle zaten bu ay itibarıyla oranlar birbirine denk hale gelmiş olacak. Yani asgari ücretli 2025’e yine eksiden, cebinden yiyerek başlayacak. 2024’te koskoca bir sene boyunca 17 bin 2 lira ile mucizeyi gerçekleştirdi milyonlar. Hayatta kalmayı “başardı”, büyük bir zafer elde etti. Reis-i Cumhur kürsüden şanlı zaferler müjdelerken yeni yılda asgari ücretli için yeni zafer hikayeleri yazmanın zamanı geldi.
Hazır mıyız?
