SGK uzmanlarının paylaştığı değerlendirmeler, 9 Eylül 1999 sonrası sigortalılar için kademeli emeklilik konusunda yeni bir beklenti oluşturdu. Henüz resmî bir düzenleme bulunmasa da, kulislerde konuşulan modelin 2026 yılında hayata geçirilebileceği ifade ediliyor. EYT düzenlemesiyle yalnızca bir gün farkla emeklilik hakkını kaybeden milyonlarca çalışan için “kademeli emeklilik” sistemi yeniden tartışılmaya başlandı.
Uzmanlara göre üzerinde durulan model, emeklilik yaşının sigorta giriş tarihine göre kademeli biçimde düşürülmesini esas alıyor. Çalışmalar şu aşamada yalnızca taslak ve beklenti niteliği taşıyor.
KADEMELİ EMEKLİLİK NEDİR?
EYT düzenlemesiyle 8 Eylül 1999 öncesi sigorta girişi olanlar yaş şartı aranmaksızın emekli olma hakkı elde etti. Ancak 9 Eylül 1999 ve sonrasında sigortalı olanlar bu kapsamın dışında kaldı. Kademeli emeklilik modeliyle, bu tarihten sonra işe başlayanların emeklilik yaşının sigorta girişine göre aşamalı olarak düşürülmesi hedefleniyor.
GÜNDEMDEKİ KADEMELİ EMEKLİLİK YAŞ TABLOSU
SGK uzmanlarının paylaştığı ve öneri niteliği taşıyan çalışmaya göre, emeklilik yaşlarında öngörülen değişiklikler şöyle:
-1999–2000 girişliler:
Mevcut: 58 (Kadın) – 60 (Erkek)
Önerilen: 48–50
-2001 girişliler:
Önerilen yaş: 50–51
-2002 girişliler:
Önerilen yaş: 51–52
-2003 girişliler:
Önerilen yaş: 52–53
-2004 girişliler:
Önerilen yaş: 53–54
-2005–2006 girişliler:
Önerilen yaş: 54–55
-2007–2008 girişliler:
Önerilen yaş: 55–56
Not- Bu tablo resmî değildir ve yalnızca taslak ile beklenti çalışması olarak değerlendirilmektedir.
KADEMELİ EMEKLİLİKTE ÖNE ÇIKAN ŞARTLAR
Uzman değerlendirmelerine göre yeni sistemde şu kriterler ön plana çıkıyor:
-Prim gün sayısı: 6.250 – 7.000 gün aralığı
-Sigortalılık süresi: En az 25 yıl
-SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı için ortak bir model oluşturulması
KISMİ EMEKLİLİKTE YAŞ İNDİRİMİ DE MASADA
Kademeli emeklilik çalışmalarıyla birlikte kısmi emeklilik şartlarında da yaş indirimi gündeme geldi. Buna göre:
-Kadınlarda yaş şartı: 58 → 54
-Erkeklerde yaş şartı: 60 → 56
Ayrıca 3600 ve 4500 prim günüyle emeklilik için yeni yaş formülleri üzerinde de çalışma yapıldığı belirtiliyor.
STAJ VE ÇIRAKLIK SİGORTASI TARTIŞMASI
Mevcut taslaklarda staj ve çıraklık süreleri sigorta başlangıcı olarak kabul edilmiyor. Ancak sendikalar ve bazı meslek örgütleri bu konuda taleplerini sürdürmeye devam ediyor. Yeni bir torba yasa çalışmasında bu başlığın yeniden gündeme gelme ihtimali tamamen dışlanmış değil.
BAĞ-KUR’LULAR İÇİN PRİM KOLAYLIĞI GÜNDEMDE
Küçük esnafı ilgilendiren önemli başlıklardan biri de Bağ-Kur prim gün sayısı. Kulislerde, 9000 gün yerine 7200 günle emeklilik formülünün değerlendirildiği konuşuluyor. Bu adımın, Bağ-Kur ile SSK arasındaki prim farkını azaltmayı amaçladığı ifade ediliyor.
