Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), yüz binlerce gayrimenkul satışıyla ilgili alıcı ve satıcılara yönelik tebligat gönderme işlemlerine hız kazandırdı. Söz konusu satış işlemleri, "usulsüzlük şüphesi" gerekçesiyle detaylı incelemeye alındı.
DÜŞÜK SATIŞ BEDELİ GÖSTERENLER RADARDA
Bakanlık, yapay zeka destekli analiz sistemleriyle son 5 yıla ait milyonlarca satışı taradı. Bu taramalar sonucunda, satış işlemlerinde taşınmazın gerçek satış bedeli yerine sadece belediyenin belirlediği rayiç bedelin gösterildiği yüz binlerce şüpheli işlem tespit edildi. Gelir İdaresi, bu işlemlere taraf olan alıcı ve satıcıları ayrı ayrı ifadeye çağırmaya başladı.
DAİREYİ ALAN DA SATAN DA SORUMLU
Yürürlükteki mevzuata göre, tapu devri sırasında taşınmazın gerçek satış bedelinin yüzde 4’ü kadar tapu harcı alınmakta ve bu tutar alıcı ile satıcı arasında eşit olarak paylaştırılmakta. Ancak uygulamada çoğu zaman bu bedelin tamamı satıcı tarafından karşılanıyor. Taraflar ise sık sık, tapu müdürlüğüne gerçek satış değeri yerine daha düşük bir tutar beyan ederek vergi yükünden kaçınmaya çalışıyor.
SATIŞ ÖNCESİ TELEFONLA BEYAN KONTROLÜ
İlçe tapu müdürlükleri, satış randevusu alınmasının ardından alıcı ve satıcıyı telefonla arayarak taşınmaz için yapılacak beyanı önceden sorguluyor. Taraflar çoğunlukla, gerçek satış bedeli yerine önceden kendi aralarında anlaştıkları, rayiç bedelin az üzerinde bir rakamı bildiriyor. Bu yöntemle tapu harcı düşürülüyor, devletin vergi kaybı ise artıyor.
FAİZİYLE GERİ ÖDEME YOLDA
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in talimatıyla geçtiğimiz aylarda kurulan özel denetim ekipleri, yapay zeka destekli inceleme sürecini başlattı. Gerçek satış bedelinin altında beyan edildiği tespit edilen işlemler için alıcı ve satıcılara tebligat gönderilerek izahat talep ediliyor. Gelir İdaresi Başkanlığı, "usulsüzlük şüphesi" sabit görülmesi durumunda, eksik beyan edilen tutarın faiziyle birlikte geri alınacağını açıkladı.
