Çalışma hayatında pek çok kişinin aklını kurcalayan soruların başında “Ne zaman emekli olabilirim?”, “Emekli maaşım ne kadar olur?” ve “Maaşımı artırmanın bir yolu var mı?” gibi konular geliyor. Bu sorulara net yanıt arayanlara, SGK Uzmanı Özgür Erdursun’dan yanıt geldi.

E-DEVLET’TEN KOLAYCA ÖĞRENİN

Artık emeklilik maaşınızı tahmin etmek için uzun hesaplamalarla uğraşmanıza gerek yok. e-Devlet sistemine giriş yaparak “4A Emekli Aylığı Hesaplama” bölümüne ulaşabilir, geçmişte ödediğiniz primler doğrultusunda tahmini emekli aylığınızı kolayca görüntüleyebilirsiniz. Bu sistem sayesinde her ay yatırdığınız primin, ileride alacağınız maaşa nasıl etki ettiğini düzenli olarak takip etme şansınız oluyor.

EMEKLİLİK TARİHİNİZ NE ZAMAN?

Emeklilik yaşı, sigorta giriş tarihinize göre değişiklik göstermektedir.

8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olan bireyler yani kamuoyunda “EYT’liler” olarak bilinen kişiler, yaş şartına bağlı kalmadan prim günlerini doldurarak emekliliğe hak kazanabiliyor. SSK (4A) kapsamında emeklilik için gerekli prim gün sayısı ise 5000 ile 5975 gün arasında değişiyor. Yaşa bağlı emeklilikte ise kadınlar 58, erkekler ise 60 yaşında ve en az 3600 prim günü ile emekli olabiliyor.

EKSİK PRİM GÜNÜ OLANLAR İÇİN BORÇLANMA SEÇENEĞİ

Eksik primi olanlar için SGK çeşitli süreler üzerinden borçlanma hakkı tanıyor. Bu sayede çalışılmayan bazı dönemlerdeki günler geriye dönük olarak kazanılabiliyor.

Borçlanılabilecek bazı süreler şunlardır:

– Kadın çalışanlar için doğum sonrası 2 yıla kadar (en çok 3 çocuk için)

– Askerlik hizmet süresi

– Avukatlık stajı

– Yüksek lisans ve doktora eğitim süreleri

– Grev, lokavt, gözaltı ya da tutukluluk (beraat şartıyla)

– Kısmi süreli çalışmalarda eksik kalan günler

– Yurtdışında geçirilen öğrencilik süresi

BORÇLANMA SÜRECİ NASIL İŞLİYOR?

Bu haklardan faydalanmak isteyenlerin SGK’ya yazılı başvuruda bulunmaları gerekiyor. Borçlanılacak süre için belirlenen günlük kazanç üzerinden %32 oranında hesaplanan prim tutarı, SGK tarafından bildirildikten sonra bir ay içinde ödenmelidir. Bu süre içinde ödeme yapılmazsa borçlanma hakkı geçersiz sayılır ve yeniden başvuru yapılması gerekir.

UZMAN VE USTA ÖĞRETİCİLER DE BORÇLANABİLİR

Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) bünyesinde ek ders karşılığı çalışan uzman ve usta öğreticiler de borçlanma hakkına sahip olabiliyor. 25 Şubat 2011 tarihinden önce bu kapsamda görev yapmış olanlar, eksik gün sayılarını belgeleyerek SGK’ya başvurabilirler. Ayda 30 günün altında kalan süreler, belgelenmek şartıyla borçlanma kapsamına girmektedir.