Binemeyeceğim arabada benimdir!..
“Nasıl olsa kamu bankalarından bir kredi imkanı sağlanır. Sen de kredi çekip alırsın” demeyin. Bana, “hamili kart yakınımdır” diye kartvizitini verecek bir AKP il başkanı tanıdığım da yok...
Kedi uzanamadığı ciğere murdar dermiş... Asla o yapıda biri değilim... Ancak, her kafadan ayrı bir ses çıkıyor. Yok şu kadarı yerliymiş bu kadarı değilmiş... TOGG’u desteklemeyenler vatan haini, destekleyenler vatan kahramanı ilan ediliyor. Uzmanı kıt olan ülkede kimin doğru söylediğini de ayırt etmek çok zor. Günlerdir arayış içerisindeyim, nerden doğru bir bilgiye ulaşabilirim diye. Buldum!.. Sizlere de faydası olsun diye yer vereceğim;
Makalenin yazarı, Raif Bilgin hakkında kısa bir bilgi; sizlerin de kalbi rahat olsun diye... Emekli Hava Uçak Bakım Kıdemli Albay Raif Bilgin, Türk Hava Kuvvetleri’nde Muharip Uçakların (Jet Savaş Uçağı) ve Gaz Türbinli Motorların (Turbojet, Turbofan, Turboprop, Turboshaft), Hat, Üs ve Fabrika Seviyesi bakımlarını ve Modernizasyon Faaliyetlerini yürüttü. ABD Ogden Lojistik ve MRO Merkezinde; Türk Hava Kuvvetleri’nin irtibat subayı olarak F-16, F-4, T-37, T-38 Uçaklarının “Sistem, Konfigürasyon ve Mühendislik Yönetimi” faaliyetlerini yürüttü. Türk Hava Kuvvetleri’nden; Jet Savaş ve Jet Eğitim Uçakları & Gaz Türbinli Motorlar’dan sorumlu “Teknik Yönetim Başkanı” görevini yürüttü ve bu görevi esnasında emekli oldu.
★★★
“Ne alaka, savaş uçağı mı bu TOGG” diye de bana kızmayın. Tanıtımlarına bakınca, uçak gibi araba görüntüsü veriyor TOGG... Raif Bilgin’in Stratejik Araştırmalar Merkezi’nin (STRASAM) internet sitesinde yayımlanan makalesinden;
-Uçaklardaki mantık otomobillerde de geçerlidir, test ve değerlendirme safhası başarılı olursa, seri üretim ve idame safhaları da başarılı yürüyecektir.
-TOGG’un tasarım hakkına sahip ve üretecek olan firma KİT (Kamu İktisadi Teşekkülü) değil, özel sektör teşebbüsüdür. O nedenle, ilk modelin segmentinin C SUV olarak seçimini, pazarlama mantığını ve kriterlerini sıradan vatandaş olarak irdelemem, sorgulamam, eleştirmem mümkün değil, kendi tercihleri ve kendi kararlarıdır ve saygı duymak gerekir. C segmenti benzinli veya dizel araçlarda da yüksek fiyatlıdır. Açıkçası daha alt segmentten bir model ile başlanıp, halkımızın geneline de hitap edilmesi uygun olurdu diye düşünüyorum ama araçlar tamimiyle elektrik enerjisinden takat alacaklar yani akülü araç, içten yanmalı motorlu veya hibrit motorlu değil. Dolayısıyla TOGG bu yüzyılın başında devrim niteliğindeki bir konsept ile yola çıktı, kuvvetle muhtemel 15-20 yıl içerisinde içten yanmalı motorlarla çalışan tüm otomobiller “klasik araç” kapsamına girecekler. C segment ile başlamaları sanırım elektrikli otomobillerde bu segmentin bir avantaj sağlamasıdır diye değerlendiriyorum ama bu segment maalesef “halk arabası” olmayacaktır.
★★★
-TOGG’un piyasaya giriş zamanlaması uygun mudur?
TOGG’un elektrikli otomobil segmentinde piyasaya girmesi; sadece mahalli değil, global olarak da çok kritik bir “başlangıç eşiğinde” oldu, içten yanmalı motorlarla çalışan otomobil çağının çok gerisinde kalmıştık ama elektrikli motorlarla çalışan otomobil çağının başlangıcında otomobil piyasalarına adım attık. Bu ciddi bir “kuvvet çarpanı” olarak, TOGG’un gelişimine katkı sağlayacaktır.
-Türkiye pazarı TOGG için yeterli midir? TOGG’un dış pazardan pay alması mümkün müdür?
Uzmanlarına göre, 50 milyonun üzerinde nüfusu olan ülkelerin otomotiv pazarları yeni bir markanın piyasaya girişi için makuldür. Türkiye otomotiv pazarı, TOGG’un piyasa girişi için yeterlidir, ancak dış pazarlara açılamadığı sürece küresel marka olması ve yüksek hacimlerde satış başarısı mümkün olmayacaktır. TOGG önce iç pazara ama hemen akabinde de dış pazara önem vermelidir. Kendi pazarında tutulmayan ve satılmayan bir ürünün dış pazarda başarı kazanması pek mümkün değildir, ancak küresel bir başarı, büyüme ve rekabet avantajı açısından da dış pazar başarısı şarttır.
-Açık kaynak bilgi ve izlenimlerime göre;
İlk yılda (2023) 20.000 araç üretilecek, bu araçların tamamı rahatlıkla satılır. Kapasite 2025’te 100.000 araca 2027’de 175.000 araca çıkarılacak.
Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) 2021 raporuna göre; 2021 yılında Türkiye’de 562 bin binek otomobili satıldı. Bu rakam 2027’de büyük ihtimalle artacaktır, ancak o tarihlerde yılda 175 bin araç üretecek olan TOGG’un yıllık üretiminin tamamını Türkiye pazarına satması mümkün görülmemektedir. Muhtemelen bu yıllık üretimin en az yarısının ihraç edilmesi planlanmaktadır. Bu başarılabilirse eğer, 2027 ve devamında TOGG’un ülke ihracatına yıllık yaklaşık 4-5 milyar $ katkı olacaktır. Araç satış ivmesinin, otomotiv yan sanayi satışlarına katkısı da ilave bir katma değer sağlayacaktır.
-TOGG, dünya çapında bir marka olabilir mi?
Zor, çok zor ama imkânsız değil. Dünya çapında bilinen ve tercih edilen bir otomotiv markası olabilmek için en az 50 yıllık bir süreç gerekecektir ama Tesla örneği tekerrür ederse bu süre kısalabilir. Belki elektrikli otomobil olarak piyasa girmek ve bu özellik ile algılanmak bu süreci kısaltabilir. Dünya çapında bir marka olabilmek, her hâlükârda çok zor bir süreçtir ve ciddi zaman alacaktır.
-TOGG otomobili yerli midir? Evet yerlidir...
Bir otomobilin fikri ve sınai hakları sizde olduğu sürece tüm komponentlerinin %100’ünü de dışarıdan ithal etseniz dahi bu otomobil yerlidir. Önemli olan sizin entegrasyonu becerebilmenizdir. Elbette alt sistemlerde yerlilik oranının artması endüstriyel canlılığımız ve kazanımlarımız açısından arzu ettiğimiz önemli bir husustur.
Eğer yerliliği, otomobilin ürün ağacı içerisindeki komponentlerin nerelerde imal edildiğine göre değerlendirirsek, Avrupa’nın birçok markasının Türk Malı olduğunu iddia etmemiz gerekir. Çünkü, Türk otomotiv yan sanayi Avrupa’nın en güçlü yan sanayi sektörlerindendir.
★★★
Ulu Tanrı, tüm şehitlerimizle birlikte Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal ATATÜRK ve onun kahraman silah arkadaşlarına rahmet etsin. Nur içinde yatsınlar. Mekanları cennet olsun.
