Yüksek enflasyonun gölgesinde yaşam mücadelesi veren milyonlarca vatandaş için barınma en büyük sorunlardan biri olmaya devam ediyor. Özellikle büyükşehirlerde kiralar asgari ücretin dahi üzerine çıkarken, konut piyasasında gözle görülür bir sıkışıklık yaşanıyor.
İstanbul Planlama Ajansı'nın yayımladığı son rapora göre, 4 kişilik bir ailenin İstanbul’daki aylık yaşam maliyeti 90 bin lirayı buluyor. Bu gider kalemleri içinde en büyük yükü kira oluşturuyor. Artan fiyatlar, hem ev sahibi olmayı hem de kirada oturmayı giderek zorlaştırıyor.
ENFLASYON DÜŞSE DE RAHATLAMA ZAMAN ALACAK
Kira fiyatlarındaki artış, büyük ölçüde enflasyon verilerine endeksli. Tüm Emlak Danışmanları Birliği (TEDB) Başkanı Hakan Akçam, konuyla ilgili yaptığı değerlendirmede, kira artış hızının yaz aylarında yavaşlamasını beklediklerini ifade etti. Ancak enflasyonun halen yüksek seyrettiğini de hatırlattı.
“Enflasyondaki düşüşle birlikte kira fiyatlarındaki artış hızı yavaşlayacak. Yaz itibarıyla fiyatların stabil seyretmesini bekliyoruz.” diyen Akçam, enflasyon verilerinde belirgin bir düşüş yaşanmadıkça kira piyasasında anlamlı bir gerileme beklenmemesi gerektiğini vurguladı.
Akçam, Nisan ayında %51,8 olan yıllık kira artış oranının Mayıs ayında %48,2’ye gerilediğini belirtirken, bu düşüşün sınırlı etkilerinin olduğunu söyledi.
KONUT ARZI VE SOSYAL KONUT POLİTİKALARI BELİRLEYİCİ OLACAK
Kiraların kontrol altına alınmasında sadece enflasyon değil, konut arzı da kritik bir rol oynuyor. Akçam, hükümetin sosyal konut projelerine hız vermesi gerektiğini vurgulayarak, “Barınma ihtiyacı sosyal konutlarla karşılandığında, kiralık fiyatlarında da düşüş eğilimi kaçınılmaz olacaktır.” dedi.
Yaz aylarında memur tayinleri, öğrencilerin üniversiteye yerleşme süreci gibi etkenlerin de talebi artırabileceğine işaret eden Akçam, bu dönemlerde fiyat dalgalanmalarının yaşanabileceğini belirtti.
FİYAT MANİPÜLASYONLARINA KARŞI YENİ TEDBİRLER
TEDB Başkanı, sektörde fiyat manipülasyonlarının ciddi sorun oluşturduğunu ve bu durumun vatandaşları mağdur ettiğini söyledi. Dijital denetim sistemleri ve elektronik kontrat uygulamalarıyla bu tür suistimallerin önüne geçilmeye çalışıldığını belirten Akçam, bu uygulamaların piyasa dengesi açısından önemli olduğunu dile getirdi.
23 Nisan’da İstanbul’da meydana gelen depremin ardından bazı bölgelerde kiralık ve satılık konut fiyatlarının %8-10 oranında arttığını belirten Akçam, bu fahiş artışlara müdahale edildiğini söyledi. “İlk sorumlu, fiyatı yükselten ev sahibidir. Emlak danışmanı bazen sadece verilen talimatı uygular. Ancak suistimal eden danışmanlar için de 100 bin lira ceza kesiliyor.” ifadelerini kullandı.
EMLAK PORTALLARINDA FİYAT ŞİŞİRMEYE DÜZENLEME TALEBİ
Akçam, emlak ilan sitelerinde görülen fahiş fiyatlar konusunda da düzenleme çağrısında bulundu. Bu portallar üzerinden yapılan fiyat manipülasyonlarının piyasayı bozduğunu belirtti ve denetimlerin artırılması gerektiğini söyledi.
YAZ AYLARINDA KİRA BEKLENTİSİ NE YÖNDE?
Akçam’ın değerlendirmelerine göre yaz döneminde:
-
Artış hızı yavaşlayacak, fiyatlar daha stabil seyredecek
-
Talep artsa da aşırı fiyat sıçramaları beklenmiyor
-
Dijital denetim ve cezai yaptırımlarla fiyat manipülasyonu sınırlandırılacak
-
Sosyal konut projeleri uzun vadede kira baskısını azaltacak