Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu, 2 Ekim 2024 tarihli kararıyla, miras kalan veya bağış yoluyla edinilen taşınmazların satışında gelir vergisi uygulanıp uygulanmayacağına dair yıllardır süregelen belirsizliği ortadan kaldırdı. Özellikle dededen veya babadan arsa kalan vatandaşlar için önemli olan bu karar, hukuki netlik sağlayarak emsal teşkil etti.
GAYRİMENKUL SATIŞLARINDA VERGİ UYGULAMASI NASIL İŞLİYOR?
Gelir Vergisi Kanunu'na göre gayrimenkul satışlarında vergi uygulaması iki ana başlık altında değerlendiriliyor:
- DEĞER ARTŞ KAZANCI:
Eğer bir taşınmaz, edinildiği tarihten itibaren ilk 5 yıl içinde satılırsa, bu satıştan elde edilen kazanç vergiye tabi tutulur. Ancak, 5 yılın sonunda yapılan satışlarda gelir vergisi uygulanmaz. - İVAZSIZ İKTİSAP (KARŞILIKSIZ EDİNİM):
Miras veya bağış yoluyla edinilen taşınmazlar ise 5 yıl kuralına bakılmaksızın vergi dışı bırakılır.
DANIŞTAY VDDK’DAN MİRASÇILAR LEHİNE KARAR
Danıştay'ın verdiği kararda, özellikle miras yoluyla edinilen taşınmazların müteahhit firmalara kat karşılığı veya hasılat paylaşımıyla devredilmesi durumunda oluşan gelirlerin vergiye tabi olup olmayacağı tartışma konusu olmuştu. Danıştay, bu konuda net bir düzenleme getirdi.
Kararda şu önemli noktalar vurgulandı:
- Miras kalan arsaların kat karşılığı müteahhit firmaya verilmesiyle alınan daireler veya iş yerleri, ticari kazanç kapsamında değerlendirilmeyecek.
- Bu bağımsız bölümlerin satışından elde edilen gelirler, gelir vergisine tabi olmayacak.
HASILAT PAYLAŞIMI SÖZLEŞMELERİ DE MUAFİYET KAPSAMINDA
Danıştay, hasılat paylaşımıyla yapılan sözleşmelerde de aynı muafiyetin geçerli olacağına karar verdi. Buna göre:
- Miras veya bağış yoluyla edinilen arsaların müteahhitlere hasılat paylaşımı yoluyla verilmesi sonucunda elde edilen gelirler, müteahhitlerin ticari faaliyeti olarak değerlendirileceği halde, arsa sahibinin bu gelirleri ticari kazanç sayılmayacak ve vergilendirilmeyecek.
GELİR VERGİSİ KANUNUNA GÖRE MİRAS KAZANÇLARINDA VERGİ UYGULAMASI
Gelir Vergisi Kanunu'nun 80/6. maddesi uyarınca, miras veya bağış yoluyla edinilen taşınmazların satışı, ivazsız iktisap olarak kabul ediliyor. Bu çerçevede:
-Mirasla veya bağış yoluyla edinilen bir arsa, 5 yıl içinde satılsa dahi değer artış kazancı oluşmaz.
-Bu tür kazançlar, gelir vergisine tabi değildir.
-Mirasçılar, bu gelirlerden dolayı ticari kazanç hükümlerine de tabi tutulmaz.
VERGİ RİSKİ AZALDI, YATIRIMCILAR RAHATLADI
Alınan bu kararla birlikte, mirasçılar üzerindeki olası vergi yükü ve riski önemli ölçüde ortadan kalktı. Bu gelişme, özellikle arsa devriyle gelir elde eden ancak bunu meslek edinmemiş bireyler için ekonomik bir güvence sağlıyor.
DANIŞMANLIK İÇİN YETKİLİ MERCİLER
Vergi uygulamalarında olası uyuşmazlıklar veya detaylı bilgi talepleri için vatandaşların şu yetkili kuruluşlardan hukuki ve mali danışmanlık alması tavsiye ediliyor:
- TÜRMOB (Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odası)
- Türkiye Barolar Birliği (TBB)