Korkusuz
Mustafa Kanarya

Uçurumun kıyısında

Liglerin başlaması için geri sayım sürüyor. 12 Haziran’da saat 21.45’ten itibaren maraton kaldığı yerden devam edecek. Futbol dönüyor ama tribünler boş kalacak. Öyle veya böyle bu sezon tamamlanacak. Ortak temenni, koronavirüs salgınının bir an önce sona ermesi ve hayatın normale dönmesi. Ancak pandemi bitse bile tribünler ne kadar dolar, orası muamma. Uçurumun kıyısındaki kulüplerimiz, mali olarak ayakta kalabilmek için tarihlerinin en büyük sınavını verecek.

Kabaca bakarsak, koronavirüs kulüplere asıl darbeyi 2020-21 sezonundan itibaren vurmaya başlayacak. Naklen yayın, ticari gelir ve maç günü gelirlerinde çok önemli düşüşler olacak gibi duruyor.

Kulüplerin en önemli gelir kalemi naklen yayın. TFF cephesi her ne kadar beIN Sports ile uzun yıllar çalışmaya devam edilmesi gerektiğini vurgulasa da yayıncı kuruluş ile kulüplerin arası açık. Sezon başında naklen yayın ücretlerinin 500’den 410 milyon dolara düşürülmesiyle başlayan sıkıntı, mart ayında yayınlanan maçların paraların kulüplerin hesaplarına yatırılmaması sonrası büyüdü. Kulüpler Birliği, alternatifler üzerine konuşmaya başladı bile. Yaptığı yatırımın karşılığını alamadığına inanan beIN Sports cephesi de ‘Sözleşme bitse de gitsik’ havasında. Bugün, olmadı yarın bu ayrılık kaçınılmaz. Nasıl bir anlaşma yapılır bilinmez ama pandeminin getireceği ekonomik krizde bu rakamların üzerine çıkılacağını düşünmek fazla hayalperestlik olur bence.

Naklen yayın sonrasında kulüpler en önemli kazancı, ticari gelirler sayesinde elde ediyor. Sponsorluklar, bu kalemin en önemli unsuru. Ancak büyük kulüplerden ardı ardına ‘Sponsorlarımızdan kötü haberler geliyor’ açıklamaları yapıldı bile. Ticari gelirler konusunda da tehlike çanları çalmaya başladı.

Gelelim üçüncü ve belki de en kritik konuya: Maç günü gelirleri (kombine, bilet, catering, Fan Zone).

Sıralamada üçüncü basamakta gibi görünse de sıcak paranın dönmesi açısından kulüplere nefes aldıran bu gelirler, gelecek sezon fazlasıyla aranacak.

31.05.2019 - 29.02.2020 tarihleri arasında Galatasaray 129.86, Beşiktaş 80.61, Trabzonspor ise 31.24 milyon TL maç günü geliri elde edildiğini duyurdu. (Fenerbahçe rakam detayı açıklamadı). Dünya Sağlık Örgütü’ne bakarsanız gelecek sezon da tribünlere taraftar alınmamalı. Böyle bir senaryo, kulüplerin bir bir iflas bayrağını çekmesi anlamı taşır.

Şu anda borç alabilmek için toplam 11.6 milyar TL’lik temlik veren dört büyük kulübün toplam yükümlülüklerinin 8.4 milyar TL’ye ulaştığını göz önüne alırsak, kulüp yöneticilerinin bu süreci atlatabilmesi için şapkadan tavşan sürüsü çıkarması gerekiyor.