Türk Havayolları
Daha doğrusu bir hobiydi.
Yakın çalışma arkadaşlarının soyadlarını...
Yeni doğan çocuklarının isimlerini koymayı pek severdi.
Ama hepsini bir tarih bilinciyle Türk tarihinden seçerdi.
★★★
1931 ilk baharında bir akşam Meclis Başkanı Kazım Özalp’ın evine ani bir ziyaret yaptı. Amacı Kazım Paşa’nın küçük oğlu İlter’e yeni bir isim önermekti.
Tahmin ettiniz!
Önereceği isimler Hun Tarihi’nin büyüklerindendi.
Önce Türklerin tarihini ve kökenlerini anlatan bir konuşma yaptı.
Minik İlter merakla Gazi’nin anlattıklarını dinledi.
Sonra Atatürk kalem kağıdı eline aldı ve açıklayıcı bir not yazdı.
Atatürk minik İlter’e iki tercih sunmuştu.
Ya Büyük Hun İmparatorluğu’nun kurucusu Teoman’ı ya da onun oğlu büyük hakan Mete Han’ı seçmesini istedi.
O, Teoman’ı seçti.
Bu isim değişikliği dönemin gazetelerine haber oldu.
(O minik Teoman yıllar sonranın hocası Prof. Teoman Özalp oldu.)
★★★
Atatürk, çocuklara Türk tarihinden isim koymakla kalmadı.
1934’deki soyadı kanunundan sonra pek çok çalışma arkadaşına veya yurttaşlara da Türk büyüklerinin isimlerini soyadı olarak verdi.
Sonraki yıllarda Türkiye’nin 6. Cumhurbaşkanı olacak Amiral Fahri Bey’e “Korutürk”, Mahmut Celal Bey’e “Bayar”
Hasan Tahsin Bey’e “Uzer”
Ali Saib Bey’e “Ursavaş”
Ali Fethi Bey’e “Okyar”
Eşi Latife Hanım’ın eniştesi Ali Rıza Bey’e “Akatürk”
Fahrettin Paşa’ya “Altay”
Manevi evladı Abdürrahim’e de tarihteki Türk komutanlarından “Tuncak” soyadını vermişti.
★★★
Örnekleri çok uzatabilirim.
Ama Türk Tarih tezine olan ilgisini en iyi ifade edecek örnek, ilk Türk denizaltılarıdır.
Siparişi 1936 yılında verilen 4 denizaltımıza Atatürk, Türk tarihinden isimler seçmişti.
“Başbakan Celal Bayar’a
Yeni dört denizaltı gemilerimiz için bildirdiğim isimler şunlardır.
1-) Saldıray 2-) Batıray 3-) Atılay 4-) Yıldıray
Bunların manalarını izaha bile hacet olmadığı kanaatindeyim. Manalarını som Türkçe olan bu kelimelerin kendisindedir. Saldıran, Batıran, Atılan ve Yıldıran!
17 Ocak 1938
★★★
Sadece kişilere mi?
Elbette Hayır...
Türk Tarih Kurultayı’nı yaptığı 1930-35 arası kurulan SÜMER BANK ve ETİ BANK bizzat Atatürk’ün isimlerini koyduğu işletmelerdi.
Sadece Orta Asya’dan uzanan yatay tarihimize değil... Bu topraklardaki dikey tarihimize de sahip çıkan bir tarih anlayışını hayata geçirmişti Atatürk...
Aynı şekilde Türk Hava Kurumu...
Türk Hava Kurumu’ndan hareketle de Türk Havayolları...
★★★
Sonraki yıllar malum...
Kimi yıllar kendi tarihimizden uzaklaştığımız...
Kimi yıllarda ise utandığımız günlerden geçtik.
Tabelalardan TC ibareleri mi sökülmedi.
Statlardan Atatürk isimleri mi kaldırılmadı.
Kendi köklerimize... Kendi tarihimize yabancı onlarca isim konuldu büyük dev işletmelerimize... Değerlerimize...
★★★
Son 10 yılda...
Uzaya gönderdiğimiz ilk uydumuzun ismi ‘Göktürk’...
Medar-ı iftiharımız İHA - SİHA’lara ‘Akıncı’ ve ‘Kızıl Elma’ isimleri verilince...
Acaba mı demiştim.
Bir şeyler mi değişiyor?...
Kendi tarihimizle kendi kültürümüzle dilimizle barışık bir anlayış giderek hakim olacak mı ne?
★★★
Önceki gün kırk yıllık Türk Havayolları’nın adını Türkiye Havayolları yapacağız demesinler mi?
Aklıma Şair Eşref geldi.
★★★
Abdülhamit’in torunu olunca adını Osmanlı’nın kurucusundan dolayı “Ertuğrul Osman” koyarlar...
Şair Eşref isyan eder.
“Yahu biz sona geldik sanıyorduk. Adam tekrar başa döndü.”
★★★
Neyse ki...
Tepkiler çığ gibi büyüdü. Ve bu satırları kaleme aldığım saatlerde Türkiye değil Türk Havayolları isminin kullanılacağı açıklandı.
