Erdoğan’ın “oyun teorisi”ne katkıları!..
Fikirleriyle ekonomi ve matematik alanlarında köklü değişikliklere sebep olan, Nobel ödüllü matematikçi John Nash, 86 yaşında bir trafik kazasında hayatını kaybetmişti. Eğer seyretmeyeniniz varsa, hayatı ve şizofreniyle olan mücadelesini konu alan 2001 yapımı, Oscar ödüllü “Akıl Oyunları” filmini mutlaka izlemenizi öneririm.
John Nash’in “oyun teorisi”ne yaptığı katkılar ile ilgili bugüne kadar yazılan binlerce makaleden alıntılar yapabilirim. Ancak, amacım, sizi teknik ayrıntılara boğmak değil, günümüz Türkiye siyasetine bir nebze ışık tutabilmek.
Dünya var olduğundan beri her şeyin bir oyun olduğu gerçeğine kim itiraz edebilir?..
İnsan demek hırs demek... İnsan demek rekabet demek...
Hepimiz hayatta çeşitli oyunlar oynarız. Bu oyunlarda hepimizin çeşitli planları, stratejileri ve yapmak istedikleri vardır. Ve hepimizin tek bir amacı vardır; kazanmak...
Çocukların oynadığı, taş-kağıt-makas oyunu... Çoğumuz, bu oyunun ne olduğunu bilmeden, çocuklarımız oynarken tebessüm ile izleriz. Taş-kağıt- makas oyunu “Oyun teorisi”ni anlatırken örnek gösterilir. Şöyle;
“Bu oyunda, iki oyuncunun her biri üç olası seçenekten birini seçer (taş, kağıt veya makas). Her oyuncunun yaptığı seçime bağlı olarak ikisinden biri kazanan ilan edilir. Taş makası, makas kağıdı, kağıt da taşı yener. İki oyuncu aynı seçimi yaparsa, oyun berabere ilan edilir. Karşınızdaki rakibin yaptığı seçim ne olursa olsun, sonuçta oyunda kazanma, kaybetme veya beraberlik biçiminde üç seçenek vardır. Bu nedenle, oyuncu rakibin neyi seçeceğine dair herhangi bir öngörüye sahip değilse, her biri üçte bir olasılığa sahip rastgele üç seçenekten birini seçerek en iyisini yapacaktır.”
★★★
Gazeteci Özlem Gürses, John Nash’in İstanbul ziyaretinde (2012), bir dergi için yaptığı röportajda soruyor;
-Sizin Oyun Teorisi kuramınız dünyaya “kazan-kazan” kavramını armağan etti. Peki herkesin “kaybettiği” bir oyun var mı?..
Yanıt, o günün şartlarında hak ettiği yankıyı bulamadı ama dünün ve bugünün saray siyasetini anlamak için çok önemliydi;
- Herkes negatif oynarsa mümkün... Her oyuncu kendi kazancından ziyade rakibinin kaybetmesine odaklanırsa, o zaman söylediğiniz şey olabilir!.
★★★
Yıllardır izlediğim Tayyip Erdoğan’ın iç siyaset stratejisini, John Nash’in oyun teorisine benzetirim. Yani, kendi kurduğun oyundan çok rakibin oyununu kurmak. Tayyip Erdoğan’da sıkıştığı, dara düştüğü, kaybedeceğini anladığı zaman bu işi çok iyi yapanlardan. Kendi oyunu kurarken rakibinde oyununu kurar ve böylece rakiplerinin elini zayıflatır.
Onlarca örnek sayabilirim... AKP Genel Başkanvekili Numan Kurtulmuş’un Saadet Partisi’ni bölerek HAS Parti’yi kurması ve ondan sonrada iktidar partisine katılma süreci en çarpıcılardan biridir...
Bugünlerde hangi ankete baksak, AKP’nin en yüksek oyu yüzde 37 en düşük yüzde 34, MHP’nin en yüksek oyu yüzde 10 en düşük yüzde 8 çıkıyor. Cumhur İttifakı’nın oyu en yüksek yüzde 47, en düşük oyu yüzde 42 gözüküyor. Nereden toplarsan topla yüzde 50’ye ulaşamıyorlar ki üstüne çıksınlar. 31 Mart 2019’da oldukları gibi bugünde çok kritik bir eşikteler ve bunu saray da, AKP Genel Merkezi de iyi tahlil ediyor. Bu yüzden saray, toplumsal katmanların hepsine teker teker çalışmaya başladı. Ve bu yüzden saray yeni açılım sürecinin hazırlıklarını başlattı. Saray, kendisine oy vermeyecek Kürt seçmenin 3’de 1’ini “radikal sol” kendisine oy verebilecek Kürt seçmenin 3’de 2’sini “muhafazakar Kürtler” olarak değerlendiriyor. Tayyip Erdoğan’ın daha önce “gidenler gitsin” mesajlarının aksine Diyarbakır’da verdiği “küskünleri çağırın, kazanalım” mesajına dikkat edin. Erdoğan, 3’de 2’ye çalışamaya başladı. Yakında, Menzil benzeri cemaatler ile diğer kanaat önderlerinin sahada aktif olarak Kürt seçmen üzerinde çalışmaya başladığını görürseniz sakın ha şaşırıp kalmayın!..
AKP Genel Başkanı Tayyip Erdoğan başka neler yapıyor?..
Rakiplerinin de oyununu kendisi kuruyor...
Siz, bunları, çıplak gözle, karşı cepheyi parçalamaya yönelik hamleler gibi görüyorsanız kısmen aldanırsınız... İnanmayabilirsiniz ama Erdoğan karşı cephedeki partilere, belediyelere kendi adamlarını yerleştiriyor. Ve böylelikle kendi lehine manipülasyonlara ve sonrasında hesapladığı gelişmelere zemin yaratıyor. Rakibin elini bozuyor.
Atalar demiş ya; “her gördüğün sakallıyı deden sanma” diye. Size de bir kardeş olarak naçizane önerim; her gördüğünüz genel merkez yöneticisini muhalefet sözcüsü, her gördüğünüz genel başkan danışmanını da muhalefet aleyhine konuşuyor sanmayın!.. Ha bir de anketçiler var... Nerelerden nerelere evrildiklerine çok ama çok dikkat edin.
★★★
Buraya kadar yazdıklarımı teyidini aldığım kulis haberleri ile netleştireyim;
(Yandaş kalemlerden okuyamayacağınız için bakın burası çok önemli!)
Tayyip Erdoğan’ın milletvekilleri ile yaptığı istişare toplantısında yürek yemiş bazı mebuslar, seçim tartışmalarını değerlendirirken “İstanbul ve Ankara bize seçim kaybettirir” demişler...
Peki, Erdoğan ne cevap vermiş?..
“Merak etmeyin, Mansur Yavaş aday olmayacak. İstanbul’a bakacağız..”
Teyidini aldığım bu kulis haberinin peşini bırakmadım. Saray koridorlarında akla hayale sığmayacak iddialara ulaştım. Erdoğan’ın siyaset dışı bir özel temsilcisini bir büyükşehir belediye başkanına gönderip onun söylediklerinden ve aldığı cevaplardan tutun da, onun ve bazı İYİ Parti milletvekillerinin belirlenen zamanda MHP’ye geçirileceğine dair... O yüzden MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin iddiaya söz konusu olan isimler hakkında parti genel merkezine “sakın ha aleyhlerinde konuşmayın” talimatı verdiğine kadar...
Spekülasyon olabilir... Sabırla duyduklarımı yüzde yüz teyit etmek için çabalıyorum... Size de sabır tavsiye ederim...
Ancak bir gerçek kabak gibi ortada!.. Tayyip Erdoğan, karşı tarafı zayıflatıp kolay lokma olması için rakibin oyununu kendi kurma stratejinden vazgeçmiyor.
“Ekmek için Ekmeleddin” ve sonrasında olup bitenleri sakın ha hafızalarınızdan çıkarmayın!..
★★★
Ulu Tanrı, tüm şehitlerimizle birlikte Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal ATATÜRK ve onun kahraman silah arkadaşlarına rahmet etsin. Nur içinde yatsınlar. Mekanları cennet olsun.
