Milyonlarca vatandaşın geçim derdiyle boğuştuğu günümüzde, devletten alınacak maaş ve gelirlerle ilgili bazı önemli detaylar gözden kaçabiliyor. Bu noktada Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Uzmanı İsa Karakaş’tan kritik bir uyarı geldi. Karakaş, 2008 yılı Ekim ayından önce SSK ve Bağ-Kur kapsamında bağlanan gelir ve aylıkların, 5 yıl içinde tahsil edilmemesi durumunda zaman aşımına uğrayacağını belirtti.

UZUN SÜRE HAREKETSİZLİK MAĞDURİYET YARATIYOR

SGK’nın işlevine dair yaptığı açıklamada, “Sigortalılara yaşlılık, malullük, geçici ve sürekli iş göremezlik geliri, engelli aylığı, vazife malullüğü gibi değişik aylık ve gelir bağlamaktadır.” diyen Karakaş, bu ödemelerde uzun süre hareketsizliğin ciddi mağduriyetlere yol açabileceğini vurguladı.

Karakaş şöyle ifade etti:

"Bu aylık ve gelirlerin uzun süre hareketsiz kalması hâlinde dönemlere, sigortalılık statüleri ve sigorta kollarına göre SGK tarafından ödenmekte olan gelir ve aylıklarının uzun zaman alınmaması hâlinde Kurum tarafından değişik işlemler yapmaktadır."

2008 ÖNCESİ BAĞLANAN AYLIKLARDA 5 YILLIK SÜRE KRİTİK

Karakaş’ın aktardığına göre, 4/1-a (SSK) ve 4/1-b (Bağ-Kur) sigortalıları için 2008/Ekim ayı başından önce bağlanan gelir ve aylıklardan herhangi bir döneme ilişkin gelir ve aylığın 5 yıl içinde alınmaması durumunda, alınmayan gelir ve aylığın ödeme tarihi ile Kanunun yürürlük tarihi arasında 5 yıllık sürenin dolup dolmadığına bakılacak.

5 yıllık süresi dolan 2008/Ekim öncesinde 5 yıllık süre ile 2008/Ekim sonrası, 5 yıllık sürenin dolmaması hâlinde ise 2008/Ekim öncesi ve sonrası, gelir ve aylıklar ödeniyor.

MEMUR EMEKLİLERİNDE DE 5 YIL KURALI GEÇERLİ

4/1-c sigortalılar için ise farklı bir uygulama söz konusu. Burada, hakkın kazanıldığı tarihten itibaren 5 yıl içinde istenmeyen kısmı zamanaşımına uğruyor. Bu durumda, sigortalı ve hak sahiplerinin başvuru tarihinden geriye doğru gidilerek 5 yıllık bölümü ödeniyor. 5 yılı aşan süreye ilişkin aylıklar ise zaman aşımına uğradığından ödenmiyor.

Karakaş, bu detayları şu sözlerle açıkladı:
"Bu kapsamda, zaman aşımı süresinin başlangıcı olarak emekli iken ölüm hâlinde ölüm tarihini takip eden ay başı (takip eden ayın 1’i), iştirakçi iken ölüm hâlinde ise aylıklarını her ayın 15’inde alanlar için ölüm tarihini takip eden ayın 15’i, aylıklarını her ayın 1’inde alanlar için ölüm tarihini takip eden ayın 1’i esas alınacaktır."

GAİPLİK HALİNDE SÜRELER NASIL İŞLİYOR?

Gaiplik halinde ise hak sahiplerine bağlanacak gelir ve aylıklarla yapılacak toptan ödemeler ve genel sağlık sigortasına ait alacaklarla ilgili zaman aşımı ve hak düşürücü süre şöyle işliyor: Sigortalının mahkemece gaipliğine hükmolunan ölüm tarihi yerine, gaipliğe ilişkin kararın kesinleştiği tarihte başlıyor.